آثار طبیعی قاعدگی و یائسگی به عنوان دو مقطع زندگی زنان که ارتباط مستقیم با نیمۀ دیگر جامعه دارد، همواره محل توجه بوده است؛ اما در دهه‌های اخیر به دلیل نقشی که سن قاعدگی و یائسگی در سیاست‌گذاری‌های کشورها دارد، مورد اهتمام بسیار بوده است. در میان فقهای اسلامی نیز از گذشته این پرسش مطرح بوده است که سن قاعدگی و یائسگی و ملاک آن چیست؟ در حوزه شناخت فلسفه و حکمت احکام نیز این پرسش جلب توجه می‌کرده است که ناهمخوانی میان ظواهر برخی ادله و نیز گفته‌های فقها با وضع طبیعی را چگونه باید تحلیل کرد؟ اجتهادی‌بودن پرسش، گسترش پژوهش‌های موضوع‌شناسانه و دشواری‌هایی که لازمه برخی دیدگاه‌های فقهی است، این پرسش را در سال‌های اخیر پررنگ‌تر کرده است که آیا احکام شرعی قاعدگی و یائسگی بر موضوع واقعی بار شده است یا بر موضوع اعتباری و حکمی؟
این پژوهش با بررسی آیات و روایات و دیدگاه فقها و شناخت موضوع در دانش تجربی و پژوهش‌های میدانی، نشان داده که موضوع احکام یائسگی، یائسگی «واقعی طبیعی» است. شناخت راه‌های اثبات قاعدگی و یائسگی، حکم یائسگی غیرطبیعی، حکم شکّ در سن و شک در استحاضه از دیگر مسائل کتاب حاضر است.