مهمترین چالش مدعیان دروغین مهدویت، پاسخ به این پرسش است که اگر حضرت مهدی ظهور کرده است، چرا ویژگیهای موعود در آثار اسلامی و مؤلفههای زمان ظهور محقق نشده است؟ از آنجا که مدعیان قادر به انکار همه این خصوصیات و ویژگیها نیستند، به تأویل آموزههای مهدویت رو آوردهاند. ازاینرو تأویل بیضابطه و بیان برداشتهای ذوقی و بر اساس عقاید فرقهای از مهمترین ترفندهای جریانهای انحرافی مهدویت در مواجه با مفاهیم و گزارههای این آموزه اساسی اسلام است. این نوشتار با گونهشناسی و مقایسه تطبیقی تأویلگرایی در جریانهای انحرافی به شاخصهها و پیامدهای تأویلگرایی فرقههای انحرافی میپردازد.